Nhìn chung, từng tổ chức, cá nhân trong thực hiện đã đảm bảo đánh giá, nhận diện tình hình suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện  “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ các cấp, các ngành, các địa phương, cơ quan, đơn vị cụ thể, trung thực, giảm dần hiện tượng né tránh, mạnh dạn nhìn nhận và chủ động xây dựng kế hoạch khắc phục, cam kết không vi phạm gắn với thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, chính trị. Ghi nhận một số kết quả đạt được như sau:

Thứ nhất, triển khai thực hiện Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị, tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, công tác dân vận Đảng và chính quyền thực sự có nhiều đổi mới về tư duy, tổ chức, đội ngũ cán bộ, phong cách lãnh đạo, quản lý, đảm bảo vì lợi ích của Nhân dân, dựa vào dân, phát huy vai trò chủ thể và sáng tạo của Nhân dân; công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết toàn dân và mỗi người dân phù hợp với thực tiễn, tiếp cận với cái mới và có định hướng vào quá trình đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Thứ hai, các cấp ủy Đảng và người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương từng cấp đã thể hiện tốt tư tưởng và thái độ tin dân, trọng dân, gần dân, lắng nghe dân, dựa vào dân, có trách nhiệm với dân; tập trung các hoạt động chăm lo xây dựng niềm tin của dân trên các lĩnh vực xóa đói giảm nghèo, giúp dân chuyển đổi sản xuất và phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa, vận động Nhân dân tham gia bảo vệ trật tự ở cơ sở, đảm bảo quốc phòng-an ninh, củng cố và phát huy truyền thống đoàn kết Kinh-Khmer-Hoa, thực hiện tốt chính sách dân tộc-tôn giáo, từng bước đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng và lợi ích của dân theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” để huy động sức dân tham gia phát triển kinh tế-xã hội, nên đa số các việc khi triển khai thực hiện đều được Nhân dân đồng thuận, ủng hộ, góp phần quan trọng vào thành tựu 25 năm tái lập tỉnh và từng bước đưa tỉnh khắc phục khó khăn, hạn chế về địa kinh tế, địa chính trị.

Thứ ba, toàn tỉnh đã cơ bản hoàn thành công tác triển khai quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” theo Chương trình hành động số 11-CTr/TU, ngày 17/01/2017 “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, mỗi tổ chức trong hệ thống chính trị, từng cán bộ, đảng viên cụ thể hóa thành kế hoạch thực hiện gắn với khắc phục hạn chế, khuyết điểm năm 2016, tự đánh giá, nhận diện 82 biểu hiện nhỏ cụ thể của suy thoái, cam kết không phạm vào 27 nhận diện suy thoái, trong đó nội dung nổi bật nhất là chủ động, quyết tâm phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí với giải pháp chính là vận động Nhân dân và dựa vào dân xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giữ vững bản chất khoa học và cách mạng của Đảng ta. 

Xuất phát từ các nguyên nhân khách quan và chủ quan, một số đoàn thể hay tổ chức chính trị-xã hội chưa đáp ứng nhu cầu chính đáng của đoàn viên, hội viên; Nhân dân băn khoăn, lo lắng khi cơ sở có phát sinh tình huống bất thường lại thiếu lực lượng nòng cốt trong tổ chức đoàn thể tích cực tham gia bảo vệ chính quyền, bảo vệ Đảng; đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác dân vận chưa được đào tạo, việc điều động cán bộ phụ trách dân vận trên tổng thể chung còn mang tính chắp vá, cán bộ chưa có điều kiện nghiên cứu, tiếp cận đầy đủ khoa học dân vận; chất lượng công tác tham mưu có nơi có lúc chưa đạt yêu cầu; nội dung, chương trình, kế hoạch hoạt động của công tác dân vận nhìn chung chưa thống nhất, thường xuyên trong hoạt động của cấp ủy, chính quyền; chất lượng các tổ chức đoàn thể ở cơ sở và đoàn viên, hội viên còn nhiều hạn chế và yếu kém, nội dung và hình thức sinh hoạt chưa phong phú, đa dạng, chưa thu hút, tập trung đoàn viên, hội viên,… nên vẫn còn đó những khó khăn, hạn chế như:

(1) Một vài cấp ủy Đảng, trong đó có người đứng đầu chưa xác định đúng, đủ vai trò là chủ thể của Nhân dân và tầm quan trọng của mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân trong quá trình thực hiện công tác dân vận gắn với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, có nơi còn biểu hiện tư tưởng bao biện, làm thay dân; còn chậm ban hành văn bản cụ thể hóa sát hợp tình hình thực tế, chậm sơ kết, tổng kết văn bản chỉ đạo về công tác dân vận (nhất là Đảng ủy cơ sở); vài cấp ủy cơ sở chưa thường xuyên kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân vận tại địa bàn.

(2) Chính quyền, cơ quan nhà nước có ngành có nơi chưa kịp thời cụ thể hóa công tác dân vận chính quyền, chưa tạo thành hệ thống chặt chẽ giữa các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong chương trình hành động với Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị, Quy chế dân chủ ở cơ sở và công tác dân vận theo Kết luận số 114-KL/TW của Ban Bí thư; việc cụ thể hóa quy trình thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” tại số ít cơ quan, đơn vị, địa phương chưa đầy đủ, đồng bộ, nhất là khâu công khai tài chính, một số công trình xây dựng cơ bản, từ đó cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân một vài nơi chưa đồng thuận cao.

(3) Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể tuy có thực hiện công tác giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền nhưng hiệu quả chưa cao, chưa tạo tác động tích cực làm chuyển biến chất lượng hoạt động của các tổ chức chính trị; việc tuyên truyền chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến đoàn viên, hội viên và Nhân dân còn chậm, chưa đi vào chiều sâu; công tác nắm bắt tình hình và dư luận Nhân dân từng lúc chưa kịp thời, chưa sát, từ đó giải pháp đề xuất cấp ủy, chính quyền chỉ đạo giải quyết còn nhiều hạn chế.

Tình hình thực tế đó đang đặt ra một số vấn đề cần giải quyết trong hướng tới:

Một là, các tầng lớp Nhân dân luôn tin tưởng, gửi gắm niềm tin vào vai trò cầm quyền, lãnh đạo của Đảng; tự hào về sứ mệnh lịch sử vẻ vang của Đảng từ khi ra đời đến nay luôn là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng; an tâm khi có sự lãnh đạo của Đảng thì an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, đời sống vật chất, tinh thần được nâng lên, an sinh xã hội được đảm bảo, khối đại đoàn kết toàn dân tộc luôn được tăng cường; mong muốn mọi cán bộ, đảng viên trung thực nhận diện và không phạm vào 27 biểu hiện đã chỉ ra trong Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) để tiếp tục giữ vững, phát huy bản chất tốt đẹp của Đảng, củng cố và phát huy mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân, kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc trong dân, xây dựng tổ chức Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh.   

Hai là, các tổ chức trong hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh đều xác định công tác dân vận là khoa học và nghệ thuật lãnh đạo quần chúng, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp cách mạng của Nhân dân, một bộ phận cấu thành không thể thiếu trong hoạt động chính trị của Đảng. Đổi mới nội dung, phương thức công tác dân vận của cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể phải thực sự là một quá trình nghiên cứu vận dụng các quan điểm, đường lối của Đảng để triển khai công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân và tổ chức các phong trào thi đua; là quá trình thực hiện rà soát điều chỉnh, kế thừa, bổ sung các nội dung, lợi ích của Nhân dân, dựa vào Nhân dân và phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của Nhân dân, bám sát thực tiễn, tiếp cận cái mới, đáp ứng nhu cầu khách quan và hoàn thành sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Mọi việc làm phải xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng, lợi ích và khả năng của Nhân dân, phải thực sự dựa vào dân để tổ chức lại và khơi dậy sức mạnh từ trong Nhân dân, để phục vụ Nhân dân. Các lực lượng làm công tác dân vận phải thực hiện đồng bộ cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” trên cơ sở “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân” để giải quyết tốt những vấn đề về dân sinh, dân trí, dân chủ của Nhân dân. 

Ba là, cấp ủy Đảng, chính quyền cần tạo điều kiện cho Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội và Nhân dân thực hiện giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền theo Chỉ thị số 15-CT/TU, ngày 14/3/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Trà Vinh “Về việc triển khai, tổ chức thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị (khóa XI)”). Bản thân của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội phải không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động của Ban Công tác Mặt trận và từng chi, tổ hội đoàn thể tử ấp khóm, xây dựng lực lượng đoàn viên, hội viên mạnh về chất, đáp ứng nhu cầu kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Trên cơ sở tình hình thực tế và những vấn đề đặt ra, công tác dân vận góp phần đấu tranh, ngăn chặn suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ cần tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

1. Các cấp ủy Đảng và người đứng đầu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị quán triệt sâu sắc, thể chế hóa, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động số 32-CTr/TU, Chỉ thị số 15-CT/TU, Chương trình hành động số 11-CTr/TU, ngày 17/01/2017 “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” và Kế hoạch số 42-KH/TU, ngày 27/3/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “Về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; Công văn số 3013/UBND-TH, ngày 16/9/2015 của Ủy ban nhân dân tỉnh “Về việc nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cơ quan nhà nước các cấp” theo tinh thần Kết luận số 114-KL/TW.

2. Tiếp tục cụ thể hóa trách nhiệm từng tổ chức trong quá trình thực hiện cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện nội dung dân chủ xã hội chủ nghĩa, đảm bảo quyền lực Nhà nước thuộc về Nhân dân; mọi đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước phải xuất phát từ nguyện vọng, lợi ích của Nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, nhất là vai trò Nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. 

3. Củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng bộ phận phụ trách công tác dân vận và công tác tổ chức cán bộ tại các cơ quan, đơn vị, địa phương; thường xuyên, định kỳ tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ công tác dân vận cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, chiến sỹ lực lượng vũ trang; thông qua tập huấn, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, soạn thảo văn bản về chủ trương, chính sách đối với Nhân dân phải đáp ứng quyền lợi, nghĩa vụ của công dân. 

4. Xây dựng cụ thể hóa các tiêu chí, tiêu chuẩn, phương pháp đánh giá kết quả công tác dân vận của cấp ủy Đảng, người đứng đầu cơ quan nhà nước; các quy định cụ thể cho Nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên và lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của Nhân dân đối với cơ quan, đơn vị, địa phương, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, những người trực tiếp giải quyết công việc của dân và hình thức, mức độ xử lý những tập thể, cá nhân có chỉ số hài lòng thấp.

Xây dựng cơ chế bảo vệ, khuyến khích người dân phản ánh, tố giác và tích cực đấu tranh phòng, chống suy thoái, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; xây dựng triển khai cụ thể hóa quy định hệ thống chuẩn mực trong văn hóa chính trị ứng xử của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, những người trực tiếp quan hệ với dân. 

5. Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể tập trung phối hợp giám sát chính quyền kịp thời giải quyết dứt điểm các đơn, thư khiếu nại, tố cáo, tháo gỡ những khó khăn, bức xúc trong dân và cụ thể hóa cơ chế lấy phiếu tín nhiệm của Nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc đối với các chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý, các chức danh do dân bầu nhằm tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TU.

6. Củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng tổ chức bộ máy và hoạt động, đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác dân vận, trong đó tập trung nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác tham mưu của các Ban Dân vận cấp ủy, cán bộ trực tiếp làm công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, cán bộ phụ trách công tác dân vận, Quy chế dân chủ của các cơ quan, đơn vị, địa phương có năng lực, uy tín, kinh nghiệm, tâm huyết, trách nhiệm, có phương pháp luận khoa học và kỹ năng công tác dân vận theo tiêu chí “Óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm”, có ý chí “Tích cực, tự trọng, tự học, tự vươn lên” ngang tầm với nhiệm vụ xây dựng Đảng “Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân để thực hiện tốt Nghị quyết 04-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII)”./.  

Bài, ảnh: Diệu Linh